یک مدل معادله ساختاری مفروض، در واقع یک ساختار علی مشخص شده بین مجموعهای از سازه های مشاهده ناپذیر است که هر یک توسط مجموعهای نشانگرها اندازهگیری میشود، و میتوان آن را از لحاظ برازش در یک جامعه به خصوص آزمود (هومن، ۱۳۸۸، ص ۳۴).
مدل معادلات ساختاری از دو بخش مدل اندازهگیری یا تحلیلی عاملی تأییدی و مدل ساختاری یا تحلیل مسیر تشکیل شده است. در بخش قبل به منظور تحلیل روایی از بخش مدل اندازهگیری مدل معادلات ساختاری استفاده شد. اما به منظور تأیید یا رد فرضیات باید از بخش مدل ساختاری که به تحلیل مسیر معروف است استفاده نمود. مدل ساختاری روابط موجود بین متغیرهای تحقیق را نشان میدهد.
معیار ما جهت تأیید یا رد فرضیات تحقیق، اعداد معناداری میباشد، چنانچه عدد معناداری مربوط به یک فرضیه بیشتر از ۱٫۹۶ یا کمتر از ۱٫۹۶- باشد فرضیه موردنظر تأیید میشود و اگر عدد معناداری مربوط به فرضیهای در بازهی فوق قرار گیرد آن فرضیه رد میشود.
در مدل ساختاری، ضرایب استاندارد نشان دهنده میزان تأثیر متغیر مستقل بر روی متغیر وابسته میباشد. یا به عبارت دیگر یک واحد متغیر مستقل را تغیر دهیم متغیر وابسته به چه میزان تغیر خواهد کرد. چنانچه عدد مربوط به ضریب استاندارد را به توان دو برسانیم واریانس تبیین شده به دست خواهد آمد که این عدد درصد پیشبینی کنندگی متغیر مستقل از متغیر وابسته را نشان میدهد. هر چه این عدد بزرگتر باشد بهتر باشد چرا که تأثیر عوامل تصادفی بر روی متغیر وابسته کاهش خواهد یافت.
لازم به ذکر است مدل مفهومی تحقیق حاضر شامل یک فرضیه اصلی و پنج فرضیه فرعی میباشد که در نتیجه رابطهی مستقیم بین متغیرهای تحقیق حاصل شدهاند.
۴-۶-۳-۱- آزمون فرضیه اصلی تحقیق
تحقیق حاضر دارای یک فرضیه اصلی میباشد که رابطه مستقیم و مثبت مدیریت دانش و عملکرد توسعه محصول جدید را بررسی میکند که در ادامه از طریق تحلیل مسیر آن را بررسی خواهیم کرد.
فرضیه اصلی: مدیریت دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری دارد.
H0: مدیریت دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری ندارد.
H1: مدیریت دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری دارد.
همانطور که قبلاً اشاره شد معیار تأیید یا رد یک فرضیه در نظر گرفتن اعداد معناداری است و از آنجا که عدد معناداری فرضیه اصلی برابر ۶٫۰۹ است و این مقدار بیشتر از ۱٫۹۶ میباشد بنابراین H0 رد میشود و فرضیه اصلی تحقیق که تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان را بررسی میکرد، تأیید میشود. شکلهای ۴-۹ و ۴-۱۰ مدل مفهومی تحقیق مربوط به فرضیه اصلی را در دو حالت تخمین استاندارد و اعداد معناداری نشان میدهد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
شکل ۴-۹: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق در حالت تخمین استاندارد
شکل ۴-۱۰: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق در حالت اعداد معناداری
سؤال سوم: آیا فرآیندهای مدیریت دانش بر عملکرد توسعه محصول جدید اثر معناداری دارند؟
۴-۶-۳-۲- آزمون فرضیات فرعی تحقیق
تحقیق حاضر شامل پنج فرضیه فرعی نیز میباشد این فرضیهها در نتیجهی تأثیر ابعاد پنجگانه مدیریت دانش بر متغیر عملکرد توسعه محصول جدید حاصل شدهاند. در واقع ابعاد متغیر مدیریت دانش که در فرضیه اصلی تحقیق به عنوان مشاهدهگر ظاهر شده بودند در اینجا نقش متغیر مستقل را ایفا میکنند. از تأثیر پنج بعد مدیریت دانش یعنی خلق دانش، توزیع دانش، ثبت و ذخیره و نگهداری دانش، کاربرد و
بهرهبرداری دانش و فرایند ارزیابی و بازخور دانش پنج فرضیه زیر حاصل شد که در ادامه از طریق بخش ساختاری معادلات ساختاری یعنی تحلیل مسیر به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
فرضیه فرعی اول: فرایند خلق دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری دارد.
فرضیه فرعی دوم: فرایند توزیع دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری دارد.
فرضیه فرعی سوم: فرایند ثبت، ذخیره و نگهداری دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری دارد.
فرضیه فرعی چهارم: فرایند کاربرد و بهره برداری دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری دارد.
فرضیه فرعی پنجم: فرایند ارزیابی و بازخور دانش بر عملکرد NPD در شرکت عقاب افشان اثر معناداری دارد.
همانطور که پیشتر بدان اشاره شد معیار ما جهت رد یا تأیید فرضیات عدد معناداری میباشد، چنانچه عدد معناداری مربوط به فرضیهای در بازهی ۱٫۹۶ و ۱٫۹۶- قرار گیرد آن فرضیه رد میشود و چنانچه عدد معناداری فرضیهای مقداری بیشتر از ۱٫۹۶ یا کمتر از ۱٫۹۶- را به خود اختصاص دهد آن فرضیه تأیید میشود. مطابق نتایج بدست آمده، از پنج فرضیه فرعی تحقیق حاضر، سه فرضیه یعنی خلق دانش- عملکرد توسعه محصول جدید، ثبت، ذخیره و نگهداری دانش - عملکرد توسعه محصول جدید و ارزیابی و بازخور دانش - عملکرد توسعه محصول جدید با توجه به عدد معناداری آنها تأیید شدند.
شکل ۴-۱۱: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق در حالت تخمین استاندارد (فرضیات فرعی)
شکل ۴-۱۲: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق در حالت اعداد معناداری (فرضیات فرعی)
۴-۷- آزمونهای برازندگی مدل
منظور از برازش مدل این است که تا چه حد یک مدل با داده های مربوطه سازگاری و توافق دارد. در یک مدل، شاخصهای برازش ضعیف شواهدی هستند مبنی بر اینکه مدل موردنظر به وسیله داده های استفاده شده حمایت نمیگردد و بین آنها توافق لازم وجود ندارد. نکته مهم دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد این است که برازش مدل باید از طریق روشها و معیارهای مختلف مورد ارزیابی قرار گیرد تا برازندگی آن از ابعاد مختلف بررسی شود. مجموعه وسیعی از معیارها و شاخصهای برازندگی وجود دارند که میتوانند برای اندازهگیری برازش مدل مورد استفاده قرار گیرند. متأسفانه هیچ کدام از اینها در تمام جهات نسبت به بقیه برتری ندارد. زیرا یک شاخص برازندگی خاص بسته به حجم نمونه، روش تخمین، پیچیدگی مدل، مفروضات مربوط به نرمال بودن یا ترکیبی از شرایط فوق به طور متفاوت عمل میکند (کلانتری، ۱۳۸۸، ص ۱۲۹).
-
- شاخص برازندگی:[۷] مقدار نسبی واریانسها و کوواریانسها را به گونه مشترک از طریق مدل ارزیابی میکند. دامنه تغییرات GFI بین صفر و یک میباشد. مقدار GFI باید برابر یا بزرگتر از ۹۰/۰باشد.
-
- شاخص تعدیل یافته برازندگی:[۸] این مشخصه معادل با کاربرد میانگین مجذورات به جای مجموع مجذورات در صورت و مخرج (۱- GFI) است. مقدار این شاخص نیز بین صفر و یک میباشد. مقدار AGFI نیز باید برابر یا بزرگتر از ۰٫۹۰ باشد، تا مدل موردنظر پذیرفته شود.
-
- شاخص ریشه میانگین مجذورات تقریب:[۹] این شاخص برای مدلهای خوب برابر ۰٫۰۵ یا کمتر است. مدلهایی که RMSEA آنها ۰٫۱ باشد برازش ضعیفی دارند. هر چه مقدار این شاخص برای مدل مورد آزمون نزدیکتر به صفر باشد، مدل مذکور برازش بهتری دارد.
-
- شاخص نرم شده برازندگی:[۱۰] این شاخص به سبب آنکه تحت تأثیر حجم نمونه بوده و برای
نمونه های با حجم کم ضعیف است، زیاد توصیه نمیشود. بنتلر و بونت (۱۹۸۰) مقادیر NFI برابر یا بزرگتر از ۰٫۹۰ را در مقایسه با مدل صفر، به عنوان شاخصهای خوبی برای برازندگی مدلهای نظری توصیه کرده اند و برخی دیگر از پژوهشگران مقدار ۰٫۸ را برای این شاخص مناسب می دانند.
- شاخص نرم شده برازندگی:[۱۰] این شاخص به سبب آنکه تحت تأثیر حجم نمونه بوده و برای
-
- شاخص برازندگی تطبیقی:[۱۱] این شاخص از طریق مقایسه یک مدل به اصطلاح مستقل که در آن بین متغیرها هیچ رابطهای نیست با مدل پیشنهادی موردنظر، مقدار بهبود را نیز میآزماید. شاخص CFI بزرگتر از ۹۰/۰ قابل قبول و نشانه برازندگی مدل است.
در جدول ۴-۱۳ شاخص های برازش مدل و معیار مقبولیت هر شاخص آورده شده است و آماره مدل تحقیق حاضر با آنها مقایسه شده است. البته ذکر این نکته ضروری است که شاخصهای برازش مدل بسیارند و هر یک بنا به موقعیت مورد استفاده قرار میگیرند ولی در اینجا ما سعی کردهایم برخی از شاخصهای اصلی و پرکاربرد را بیاوریم.
جدول ۴-۱۴: شاخص های برازش مدل
شاخص برآزش | معیار مقبولیت | فرضیه اصلی | فرضیه فرعی |